زمینه ‏های تأثیر قرآن بر زبان و ادب فارسی

نویسنده

  • سید حیدر علوی نژاد
چکیده مقاله:

 گزارش تأثیر قرآن به عنوان یک فرهنگ، بر زبان و ادب پارسى است. زبان تأثیر زیادى بر ادبیات دارد و با دگرگونى زبان و فرهنگ، ادبیات نیز دگرگون مى‌گردد. جامعه و فرهنگ در ساخت یک متن ادبى تأثیر گذارند به گونه‌اى که یک متن ادبى بدون شناخت جامعه و فرهنگى که متن در آن شکل گرفته امکان‌پذیر نیست چنان آشناست که شناخت یک فرهنگ نیز از طریق ادبیات امکان‌پذیر مى‌گردد. زبان نیز بر فرهنگ تأثیر ژرفى مى‌نهد. هنگامى که اسلام بالیدن گرفت و در حوزه زبان فارسى نفوذ کرد، ساختار جامعه و فرهنگ مردم تحول یافت و زبان و ادبیات نیز دگرگون شد. دو عامل تماس و برخورد زبان‌ها و فرهنگ‌ها با یکدیگر و محتواى تازه فکر و تغییر زبان، روشن کننده این نکته‌اند که ارتباط زبان فارسى با زبان قرآن - زبان عربى - و نیز محتواى تازه فکر و اندیشه‌اى که قرآن به حوزه زبان فارسى انتقال داد، تماماً در مورد تأثیر قرآن بر ادبیات فارسى و نوع نگرش و تحقیق، نقش دارند. بر خورد زبان عربى با فارسى گستردگى واژگان زبان فارسى را نتیجه داد و فرهنگ و تفکر قرآنى دریچه‌هاى نو بر روى فارسى زبانان گشود. عده بسیارى آموختن زبان عربى را پیشه کردند و میان زبان فارسى و عربى داد و ستدى وسیع صورت گرفت. ماهیت زبان عربى در مقایسه با زبان فارسى قویتر نبود بلکه این فرهنگ قرآنى بود که زبان عربى را حیات بخشید و آن را پیشرو ساخت تا آنجا که در زبان لاتین و فرانسه نیز تأثیر گذار شد. زبان و ادبیات فارسى از قرآن بسیار بهره گرفت به طوریکه برخى از واژه‌ها، معانى جدیدى یافتند. افزون بر این واژگان و اصطلاحات جدیدى از قرآن و تفاسیر به زبان فارسى راه یافت و خط پهلوى به خط عربى تغییر یافت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر قرآن و فرهنگ اسلامی در زبان و ادب فارسی تا سدۀ پنجم هجری

درباره تأثیر فرهنگ اسلامی (قرآن، حدیث و دیگر مظاهر اسلامی) در زبان و ادب پارسی در قرن های یکم و دوم هجری و حتی تا اواخر قرن سوم، گاهی سنجیده و قابل اعتماد که بر پایه سندهای معتبر کتبی بدست آمده باشد، نداریم. این دوره به ویژه دو قرن نخستین آن، به بیان آقای دکتر محمدی، دوره انتقال و به تعبیر آقای دکتر زرین کوب، دو قرون سکوت نامیده شده است. به کمک قرائن موجود در زبان و ادبیات فارسی یعنی در نمونه ه...

متن کامل

بررسی واژه های عمومی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی

با گذشت نزدیک به هفت دهه از تأسیس نخستین فرهنگستان در ایران، تاکنون بررسی جامعی درباره واژه های مصوب فرهنگستان های متولی امر واژه گزینی در گذشته و حال صورت نگرفته و لذا هنوز بسیاری از مسائل نظری و مشکلات عملی این کار به درستی طرح نگردیده است. هدف این تحقیق نقد علمی اصول و ضوابط واژه گزینی فرهنگستان سوم (فرهنگستان زبان و ادب فارسی) و بررسی دقیق موانع پذیرش واژه های عمومی مصوب آن است. روش اتخاذ ش...

متن کامل

تأثیر قرآن و فرهنگ اسلامی در زبان و ادب فارسی تا سدۀ پنجم هجری

درباره تأثیر فرهنگ اسلامی (قرآن، حدیث و دیگر مظاهر اسلامی) در زبان و ادب پارسی در قرن های یکم و دوم هجری و حتی تا اواخر قرن سوم، گاهی سنجیده و قابل اعتماد که بر پایه سندهای معتبر کتبی بدست آمده باشد، نداریم. این دوره به ویژه دو قرن نخستین آن، به بیان آقای دکتر محمدی، دوره انتقال و به تعبیر آقای دکتر زرین کوب، دو قرون سکوت نامیده شده است. به کمک قرائن موجود در زبان و ادبیات فارسی یعنی در نمونه ه...

متن کامل

تفاسیر منظوم قرآن در ادب فارسی

چکیده قرآن کریم از زمان نزول تا کنون، تأثیر عظیمی بر ذهن و زبان شاعران و نویسندگان ادب فارسی گذاشته است. ادبا و شعرای زبان فارسی، در بسیاری از مضامین و مفاهیم، از قرآن و معارف قرآنی استشهاد جسته‌اند و با تلمیح، تضمین، اقتباس، حل و درج، سعی کرده‌اند آیات و پاره‌هایی از سوره‌های قرآن را در کلام خود بگنجانند. علاوه بر آن، برخی از سرایندگان به ترجمه و یا تفسیر آیه، سوره و یا پاره‌هایی از قرآن به ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 2

صفحات  253- 274

تاریخ انتشار 1995-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023